Toplum Çalışmaları Enstitüsü'nün merakla beklenen raporu yayınlandı! 2 Nisan 2025 tarihinde Türkiye genelinde gerçekleşen tüketim boykotunun etkileri derinlemesine incelendi. Rapor, tüketim alışkanlıklarındaki değişimleri ve boykotun ekonomik yansımalarını gözler önüne seriyor. Peki, boykot gerçekten işe yaradı mı? Vatandaşlar boykot hakkında ne düşünüyor? İşte tüm detaylar!
Tüketim Boykotu ve AVM Yoğunluğu İlişkisi
Araştırma, İstanbul ve Ankara'da CHP'nin toplumsal tabanının güçlü olduğu ilçelerdeki AVM yoğunluğu verilerini analiz etti. 2 Nisan'daki boykot gününe kıyasla, bir sonraki gün AVM'lerde ciddi bir yoğunluk artışı gözlemlendi. Bu durum, boykotun kısa süreli bir etki yarattığı ve tüketicilerin ertesi gün telafi alışverişine yöneldiği şeklinde yorumlanabilir. Ankara'da esnaf ve işletme çalışanlarının %48'i, 2 Nisan'da işlerinin düştüğünü belirtti.
AKP'nin toplumsal tabanının güçlü olduğu İstanbul ilçelerinde ise, boykotun ertesi günü AVM yoğunluğunda hafif bir artış görüldü. Ancak CHP'nin daha güçlü olduğu Şişli, Beşiktaş ve Sarıyer gibi ilçelerdeki AVM'lerde, 2 Nisan'a kıyasla 3 Nisan'da %28'e varan bir yoğunluk artışı yaşandı. Bu durum, farklı siyasi eğilimlere sahip bölgelerde boykotun etkisinin farklılık gösterdiğini ortaya koyuyor.
Bayram Öncesi Tüketim Talebindeki Düşüş
Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise, çalışan ödemeleri hariç tutulduğunda tüketim talebinde bayram öncesine göre %26'lık bir düşüş saptanması. Bu düşüş, ekonomik belirsizliklerin ve artan enflasyonun tüketicilerin harcama alışkanlıklarını önemli ölçüde etkilediğini gösteriyor.
Tüketim alışkanlıklarındaki bu değişimlerin altında yatan nedenler nelerdir? Araştırmacılar, bu sorunun cevabını bulmak için çeşitli faktörleri değerlendirdi:
- Ekonomik belirsizlikler
- Enflasyonun artması
- Tüketici güven endeksindeki düşüş
- Alternatif tüketim alışkanlıklarının yaygınlaşması
Tüketim Boykotunun Uzun Vadeli Etkileri
Toplum Çalışmaları Enstitüsü'nün raporu, tüketim boykotunun kısa vadeli etkilerini ortaya koymakla birlikte, uzun vadeli etkileri hakkında kesin bir yargıya varmak için henüz erken olduğunu belirtiyor. Ancak, raporun bulguları, tüketicilerin bilinçli tüketim konusunda daha duyarlı hale geldiğini ve ekonomik durumun tüketim alışkanlıklarını önemli ölçüde etkilediğini gösteriyor.
Ekonomistler, tüketim boykotunun uzun vadeli etkilerini değerlendirmek için daha fazla veriye ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Ancak, bu tür eylemlerin tüketicilerin farkındalığını artırdığı ve şirketlerin daha sorumlu davranmaya teşvik ettiği düşünülüyor.
Sonuç olarak, Toplum Çalışmaları Enstitüsü'nün raporu, tüketim boykotunun Türkiye'deki tüketim alışkanlıkları üzerindeki etkilerini kapsamlı bir şekilde analiz ediyor. Rapor, ekonomik belirsizliklerin ve tüketici davranışlarındaki değişimlerin önemini vurgularken, gelecekteki tüketim trendlerini anlamak için önemli bir kaynak sunuyor.