Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, ABD yönetiminin açıkladığı yeni tarife oranlarının ülkenin ekonomik görünümünü nasıl etkileyeceğine dair çarpıcı bir rapor yayımladı. Raporda, gümrük vergilerinin 1909'dan bu yana en yüksek seviyeye çıktığı belirtilirken, bu durumun ekonomik büyümeyi yavaşlatabileceği ve tüketici fiyatlarını artırabileceği vurgulandı. Peki, bu kararın detayları neler ve ekonomi üzerindeki potansiyel etkileri neler olabilir?
ABD'nin Tarife Kararı: "Kurtuluş Günü" Etkisi
ABD Başkanı Donald Trump'ın tüm ülkelere yönelik karşılıklı tarifeleri açıkladığı 2 Nisan tarihini "Kurtuluş Günü" olarak nitelendirmesi, Fitch Ratings tarafından eleştirildi. Fitch'in açıklamasına göre, asgari %10'luk gümrük vergisi ve ABD'nin 57 ticaret ortağı için daha yüksek tarife oranları getirilmesi, daha önce yayımlanan "Küresel Ekonomik Görünüm" raporundaki varsayımları aştı. Bu değişikliklerin ABD'nin toplam tarife oranını yaklaşık %25'e çıkaracağı tahmin ediliyor. Bu oran, mart ayında öngörülen %18'den önemli ölçüde yüksek ve 1909'dan bu yana görülen en yüksek seviye olarak kayıtlara geçti.
Fitch Ratings, ABD ekonomisinin 2025 yılı büyümesinin, beklenenden daha yüksek gümrük vergileri nedeniyle mart ayında öngörülen %1,7'den daha yavaş olacağını öngörüyor. Ayrıca, ABD'de tüketici güveni göstergelerinin hisse senedi piyasasındaki dalgalanmanın etkisiyle zayıfladığı ve tüketici harcamalarındaki büyümenin de yavaşladığı belirtiliyor.
Tarife Artışlarının Ekonomiye Etkileri
Fitch Ratings, tarife artışlarının ABD'de tüketici fiyatlarının yükselmesine ve şirket karlarının düşmesine neden olacağını öngörüyor. Bu durumun reel ücretleri baskılayarak tüketici harcamalarını olumsuz etkileyeceği, düşük karlar ve politika belirsizliğinin ise iş yatırımlarını azaltacağı belirtiliyor. Fitch'in değerlendirmeleri şu şekilde:
- Tüketici Harcamaları: Yüksek fiyatlar, reel ücretleri baskılayarak tüketici harcamalarını olumsuz etkileyecek.
- İş Yatırımları: Düşük karlar ve politika belirsizliği, iş yatırımlarını olumsuz etkileyecek.
- Enflasyon Beklentileri: Tarifelerin mal fiyatları üzerindeki yukarı yönlü baskısı, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) yakın vadede daha fazla faiz indirimi konusunda daha temkinli olmasına neden olacak.
Fitch, bu etkilerin, ABD şirketlerinin yabancı rekabete karşı artan korumadan elde edebilecekleri faydalardan daha ağır basacağını düşünüyor. Dünyanın geri kalanı için büyüme beklentilerinin de özellikle Asya'da kötüleştiği belirtilirken, ticaret savaşı risklerine dikkat çekiliyor.
Ticaret Savaşları ve Misilleme Riskleri
Fitch Ratings, bazı hükümetlerin zaman içinde ABD ile daha iyi ikili tarife anlaşmaları müzakere etmek için alana sahip olabileceğini belirtiyor. Ancak, kilit ticaret ortaklarının misilleme yapma ihtimalinin yüksek olması, ABD'nin misilleme ticareti yapan ülkelere yönelik gümrük vergisi oranlarını daha da yükseltme ihtimaliyle birlikte, gerilimin daha da tırmanması riskini artırıyor. Bu durum, küresel ticaretin daha da karmaşık hale gelmesine ve belirsizliğin artmasına neden olabilir.
Sonuç olarak, Fitch Ratings'in raporu, ABD'nin yeni tarife politikalarının ekonomik etkileri konusunda ciddi endişeler taşıdığını gösteriyor. Tüketici fiyatlarındaki artış, iş yatırımlarındaki azalma ve ticaret savaşları gibi faktörler, ABD ekonomisinin büyüme potansiyelini olumsuz etkileyebilir. Bu durum, Fed'in faiz politikalarını da etkileyerek, küresel ekonomik dengeleri değiştirebilir.