İSO 500 Alarm Veriyor! Türkiye Üretimden Uzaklaşıyor Mu?
Ekonomi

İSO 500 Alarm Veriyor! Türkiye Üretimden Uzaklaşıyor Mu?


27 May 20255 dk okuma11 görüntülenmeSon güncelleme: 01 June 2025

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2024" araştırmasının sonuçlarını değerlendirerek çarpıcı açıklamalarda bulundu. Bahçıvan, İSO 500 verilerinin Türkiye'nin üretimden uzaklaşan bir döngüye girme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu açıkça gösterdiğini vurguladı. Üç temel verideki tarihi olumsuz sonuçlar, sanayicinin artan finansman yükü ve karlılık oranlarındaki düşüş, endişe verici bir tablo çiziyor.

İSO 500'de Alarm Zilleri Çalıyor: Üretim Geriliyor, Finansman Yükü Artıyor

Erdal Bahçıvan, İSO 500'ün 2024 yılı sonuçlarına göre üç temel veride tarihi olumsuzluklar yaşandığını belirtti:

  • Üretimden Net Satışlar: İSO 500'ün üretimden net satışları, son üç yıldır reel olarak gerileme gösteriyor.
  • Finansman Giderleri: Sanayicinin elde ettiği karın önemli bir kısmını finansman giderlerine ayırmak zorunda kalması, bu yıl daha da ağır bir duruma geldi. Hatta bazı sanayiciler, kazandıkları paranın neredeyse tamamını finansman giderlerine ayırmak zorunda kaldı.
  • Karlılık Rasyoları: Karlılık rasyoları, son 10 yılın ortalamasının çok altında kaldı. İSO 500'ün faaliyet karlılığı 2014-2023 döneminde yüzde 10,4 iken, 2024'te yüzde 6,2'ye geriledi. Satış karlılığının da aynı dönemde ortalama yüzde 7,1 iken, 2024'te yüzde 2,6'ya düşmesi dikkat çekiyor.

Bahçıvan, bu verilerin sanayinin içinde bulunduğu zorlu koşulları açıkça gösterdiğini ifade etti.

Orta Vadeli Program'a (OVP) Güven Tam: Sanayicinin Sabrı ve Desteği Devam Edecek

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Bahçıvan, ekonomiyi rasyonel politikalardan uzaklaştıran kararların finansal istikrarsızlığa ve yüksek enflasyona yol açacağı uyarısını yaptıklarını hatırlattı. Oluşan enflasyonu çözmek ve tekrar düzene koymak için ağır bedeller ödendiğini ve bu bedellerin en büyüğünü sanayi sektörünün ödediğini vurguladı. Bu nedenle Orta Vadeli Program'ın (OVP) başarılı olması için en büyük sabrı ve desteği gösterdiklerini ve göstermeye devam edeceklerini belirtti. Sanayinin bu süreçte faaliyet koşullarının ağırlaştığını ve İSO 500 raporunun da bunun bir göstergesi olduğunu dile getirdi.

Çözüm Ne? Üretimden Uzaklaşma Döngüsünü Nasıl Kırarız?

Erdal Bahçıvan, İSO 500 verilerinin Türkiye'nin üretimden uzaklaşan bir döngünün içine girme tehlikesiyle karşı karşıya olduğu gerçeğini net bir şekilde gösterdiğini vurgulayarak, "Bunu kırmak, tersine çevirmek elimizde. Bu görev ise sadece sanayicilerin değil herkesin görevi olmalı. Çünkü sanayi sektörü ve üretim, küresel gerilimlerin ve korumacılığın alabildiğine yükseldiği bu dönemde ülkemiz için hayati önemdedir." dedi. Bahçıvan, Türkiye'nin üretimden daha fazla uzaklaşma döngüsüne girmeden teknolojiye ve ihracata dayalı nitelikli üretim anlayışıyla rekabetçi, kaliteli ve sürdürülebilir bir büyümeyi ve refahı en önemli stratejik hedef olarak ortaya koyması gerektiğini sözlerine ekledi.

Ayrıca, sanayicilerin finansman konusunda daha bilinçli olması gerektiğini vurgulayan Bahçıvan, tüm dünyanın kullandığı finansal enstrümanlara mesafeli durmamaları, riskleri minimize edecek araçları kullanmaları gerektiğini belirtti. Devreden KDV sorununun da çözülmesi gerektiğini, aksi takdirde sanayicilerin devlete sıfır faiz ve sonsuz vadeyle borç vermeye devam edeceğini ifade etti.