Türkiye siyasi tarihinin en karanlık olaylarından biri olan 27 Mayıs darbesi ve ardından yaşanan idamlar, hala tartışılmaya devam ediyor. Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan'ın idamıyla sonuçlanan bu sürecin baş aktörlerinden biri olarak gösterilen İsmet İnönü'nün rolüne dair çarpıcı iddialar ve itiraflar gün yüzüne çıkıyor. Darbenin azmettiricisi olarak gösterilen İnönü'nün, olayların seyrini nasıl etkilediği ve idamların 6 ay öncesinden planlandığına dair kanıtlar, Türkiye'nin yakın tarihine ışık tutuyor.

Darbe Öncesi Gizli Toplantı: İdam Kararı Alındı mı?

27 Mayıs darbesinden 6 ay önce, Aralık 1959'da İsmet İnönü'nün özel davetiyle gizli bir toplantı yapıldığı iddia ediliyor. Selim Sarper'in aktardığına göre, bu toplantıda İnönü, Demokrat Parti iktidarının anayasaya aykırı uygulamalarla meşruiyetini kaybettiğini ve ülkeyi uçuruma sürüklediğini belirtiyor. Amerikalı dostlardan gelen belgelerle, hükümet yetkililerinin yolsuzluklarına dair kanıtlar sunulduğu da iddialar arasında. İnönü'nün, ordunun yönetime el koyması gerektiğini ve darbe sonrası devlet reisinin, başvekilin ve bakanların yargılanarak idam edileceğini söylediği öne sürülüyor. Bu iddialar, darbenin ve idamların önceden planlandığına dair önemli bir işaret olarak değerlendiriliyor.

İnönü'nün Darbedeki Rolüne Dair İtiraflar

İnönü'nün darbedeki rolüne dair en çarpıcı itiraflardan biri, damadı Metin Toker'den geliyor. Toker, CHP'nin darbeyi organize ettiğini, yönlendirdiğini ve beslediğini belirtiyor. İnönü'nün ise bu durumdan haberdar olduğunu ancak yeraltına geçmediğini ve her şeyi açıktan söylediğini ifade ediyor. Toker'e göre, İnönü'ye "DP diktası mı, ihtilal mi?" diye sorulsa, cevabı "ihtilal" olurdu. Celal Bayar da vefatından önce verdiği röportajda, 27 Mayıs'ın İnönü'nün şahsi ihtirasının bir ürünü olduğunu söyleyerek, İnönü'nün darbe için gerekli zemini hazırladığını iddia ediyor. Bu itiraflar, İnönü'nün darbedeki etkisini ve sorumluluğunu gözler önüne seriyor.

Darbe Sonrası Yemin Töreni: İnönü'nün Vasiyeti

Selim Sarper, gizli toplantıda kendilerine yemin ettirildiğini belirtirken, İnönü'nün hazırladığı MBK listesinde adı bulunan Mehmet Şükran Özkaya, yemin metnini kağıda aktarıyor. Özkaya imzalı belgede, yeminin içeriği şu şekilde aktarılıyor: "Bir karşılık beklemeden ahlak, adalet, hukuk ve insan hakları prensiplerinden ve vicdan kanaatlerinden başka bir sınırla bağlı olmaksızın, kendimi Türk milletine adadım. Vatanın ve milletin mutluluğuna ve milletin egemenliğine aykırı bir ülkü gütmeyeceğim. Demokratik Cumhuriyeti yeni anayasaya göre düzenleyerek ve iktidarı yeni meclise devretmek ülküsüne bağlılıktan ayrılmayacağım. Bunun için şerefim namusum ve mukaddesatım üzerine and içerim." Bu yemin metni, darbenin ideolojik temellerini ve hedeflerini ortaya koyarken, İnönü'nün darbecilere verdiği mesajı da içeriyor.

• İnönü'nün darbedeki rolü hakkında farklı görüşler bulunmaktadır.
• Bazı kaynaklar İnönü'nün darbeyi desteklediğini iddia ederken, bazıları ise darbeyi engellemeye çalıştığını savunmaktadır.
• Gerçek ne olursa olsun, 27 Mayıs darbesi Türk siyasi tarihinde derin izler bırakmıştır.

İsmet İnönü'nün 27 Mayıs darbesindeki rolüne dair iddialar ve itiraflar, Türkiye'nin yakın tarihine ışık tutuyor. Darbenin ve idamların önceden planlanıp planlanmadığı, İnönü'nün bu süreçteki sorumluluğu gibi sorular hala cevap bekliyor. Ancak, ortaya çıkan kanıtlar ve tanıklıklar, 27 Mayıs darbesinin sadece bir askeri müdahale olmadığını, siyasi ve ideolojik bir zeminde şekillendiğini gösteriyor. Bu nedenle, 27 Mayıs darbesini ve sonuçlarını anlamak için, İsmet İnönü'nün rolünü de detaylı bir şekilde incelemek gerekiyor.