Gazze'de yaşanan insanlık dramı ve İsrail ordusunun eylemleri dünya gündeminde yankı uyandırmaya devam ediyor. Kudüs ve Hukuk Platformu Başkanı Av. Mustafa Eminoğlu, Sivil Diplomasi Merkezi Başkanı İsmail Mansur Özdemir ve Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurulu (TİHEK) Üyesi Muhammet Ecevit Carti, Anadolu Ajansı muhabirine yaptıkları açıklamalarla, İsrail ordusunda görev alarak Gazze'de soykırım ve insanlığa karşı suçlar işleyen İsrail-Türkiye çifte vatandaşlarının Türkiye'de yargılanma olasılığını değerlendirdi. Peki, bu mümkün mü? Hukuki süreç nasıl işleyecek?

Evrensel Yargı Yetkisi Nedir?

Evrensel yargı yetkisi, bir devletin, işlendiği yer ve failin veya mağdurun uyruğu ne olursa olsun, bazı ağır suçlar (soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları gibi) hakkında yargılama yapma yetkisidir. Bu ilke, suçluların cezasız kalmaması ve adaletin sağlanması amacıyla uluslararası hukukta kabul görmüştür.

Avukat Mustafa Eminoğlu, bu konuya ilişkin olarak şunları söyledi:

Türkiye'de Dava Açılabilir mi?

Türkiye Cumhuriyeti, Türk Ceza Kanunu'nun ilgili maddeleri uyarınca, evrensel yargı yetkisini kullanarak, İsrail ordusunda görev yapan ve Gazze'de soykırım ve insanlığa karşı suçlar işlediği iddia edilen Türk vatandaşları hakkında soruşturma başlatabilir ve dava açabilir. Ancak bu sürecin önünde bazı hukuki ve pratik engeller bulunmaktadır.

• Delil Toplama: Gazze'deki olaylarla ilgili delil toplamak oldukça zorlu bir süreç olabilir. Uluslararası kuruluşların raporları, mağdur ifadeleri ve diğer kaynaklardan elde edilen bilgiler delil olarak kullanılabilir.
• Sanıkların Bulunabilirliği: Sanıkların Türkiye'de bulunması veya Türkiye'ye iade edilmesi gerekmektedir. Bu durum, yargılama sürecini uzatabilir veya imkansız hale getirebilir.
• Siyasi Etkiler: Bu tür bir dava, Türkiye-İsrail ilişkilerini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, siyasi faktörler de yargılama sürecini etkileyebilir.

TİHEK Üyesi Muhammet Ecevit Carti ise, konunun insan hakları boyutuna dikkat çekerek şunları ifade etti:

Olası Dava Süreçleri

Eğer Türkiye'de bu konuda bir dava açılırsa, aşağıdaki süreçler izlenebilir:

• Soruşturma: Savcılık tarafından soruşturma başlatılır ve deliller toplanır.
• İddianame: Yeterli delil bulunması halinde, savcı tarafından iddianame hazırlanır ve mahkemeye sunulur.
• Yargılama: Mahkeme, sanıkları dinler, delilleri değerlendirir ve karar verir.
• Temyiz: Karara itiraz edilmesi halinde, dosya üst mahkemeye taşınır.

Sivil Diplomasi Merkezi Başkanı İsmail Mansur Özdemir, sürecin önemine vurgu yaparak şunları söyledi:

Türkiye'nin bu konuda atacağı adımlar, uluslararası kamuoyunda yakından takip edilecektir.

Sonuç olarak, İsrail ordusunda görev alarak Gazze'de soykırım ve insanlığa karşı suçlar işlediği iddia edilen Türk vatandaşlarının Türkiye'de yargılanma olasılığı, evrensel yargı yetkisi kapsamında değerlendirilmektedir. Bu sürecin önünde hukuki ve pratik engeller bulunsa da, insan hakları ihlallerinin cezasız kalmaması ve uluslararası hukukun üstünlüğünün sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır. Türkiye'nin bu konudaki tutumu, hem iç hukukunu hem de uluslararası ilişkilerini etkileyecek önemli bir sınav olacaktır. Bu davanın açılması ve adil bir şekilde sonuçlanması, sadece mağdurların adalete kavuşmasını sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda benzer suçların işlenmesinin önlenmesine de katkıda bulunacaktır.